مرور تعاونی های کشاورزی در تایلند

جنبش تعاونی در تایلند از همان الگوی جنبش تعاونی ها در سایر کشورهای آسیایی تبعیت می کند.دولت تایلند سیستم تعاونی ها را طوری برنامه ریزی کرده که نقشی کلیدی در توسعه اقتصادی و اجتماعی داشته باشند.تا سال 1986 تمرکز دولت تایلند بر تقویت و پشتیبانی تعاونی ها در بخش کشاورزی به عنوان سود آورترین بخش اقتصادی کشور بود اما پس از آن رویکرد دولت به حمایت بیشتر تعاونی ها در بخش صنعت گرایش پیدا کرد.در طول قرن بیستم ،جنبش تعاونی نقش مهم و کلیدی در اقتصاد تایلند به ویژه اقتصاد روستایی آن داشته است.

پیشینه تعاونی های کشاورزی تایلند به سال 1914 باز می گردد :به دوران زمامداری پادشاه راما پنجم و همزمان با ارتباط تایلند با بازارهای جهانی.در این دوران سیاست گزاری های اقتصادی از اقتصاد خودکفایی به اقتصاد تجاری تغییر جهت داد.محصول برنج این کشور بسیار سودده بود اما کشاورزان به واسطه محدودیت های سرمایه ای خود و بلایای طبیعی چون سیل و خشکسالی سهمی از این سود سرشار نداشتند.اوضاع به تدریج از این هم بدتر شد: کشاورزان که پولی برای پرداخت بدهی ها و قروض شان نداشتند مجبور به فروش زمین های خود و کار روی زمین های زمینداران بزرگ شدند.دولت وقت تایلند در واکنش به این وضعیت به دو راهکار متوسل شد:نخست اقدام به تاسیس بانک کشاورزی برای پرداخت وام به کشاورزان نمود که این اقدام به واسطه کمبود سرمایه و سود وام ها نا کار آمد بود.دومین راهکار دولت تایلند عمل به توصیه سر برنارد هانتر رئیس بانک مدرس هند بود.این راهکار تاسیس و توسعه تعاونی ها در کشور تایلند بود.شیوه ای که پیش بینی می شد می تواند به کشاورزان کمک کند که هم بدهی خود را بپردازند و هم زندگی بهتری داشته باشند.

با هدف بهبود معیشت خرده زارعان، دولت تایلند در 1916 نخستین تعاونی این کشور را در ایالت فیتسانولوک تاسیس کرد.هدف اصلی این اتحادیه تامین اعتبار لازم برای پرداخت وام به کشاورزانی بود که قروض سنگینی داشتند.

این تعاونی کار خود را با شانزده عضو و سرمایه ناچیزی برابر با صد دلار آمریکاشروع کرد.علیرغم سرمایه کم این تعاونی بسیار موفق عمل کرد در سیزده ماه نخست فعالیت این تعاونی اعضایش موفق به پرداخت پنجاه درصد از بدهی های خود شدند.موفقیت این تعاونی منجر به شکل گیری تعاونی های اعتباری دیگر در روستاهای کوچک تایلند شد.

افزایش روزافزون این تعاونی ها سبب شد تا دولت تصمیم به وضع قوانینی برای تشکیل و فعالیت تعاونی ها بگیرد.با افزایش تعداد اعضای تعاونی ها ،دولت در سال 1947 بانک تعاون را تاسیس کرد که هدف از ان تامین اعتبار و حمایت مالی از تعاونی های اعتباری سرتاسر کشور تایلند بود.تعاونی های اعتباری همچنین تشویق به خرید سهام این بانک شدند تا در آینده و با افزایش سهامشان خودشان مالک این بانک شوند.

در 1952 و 1953 دو بانک تعاونی استانی در استان های چیانگ می و اوتارادیت تاسیس شد اما متاسفانه قوانین بانکی جدیدی که در سال 1962 تصویب شد سبب محدودیت خدمات حساب های جاری به بانک های تجاری شد.دو بانک تعاونی استانی موجود، به فدراسیون های تعاونی اعتباری تغییرنام یافتند و تاسیس بانک های تعاونی جدید منتفی شد.در سال 1966 بانک زراعت و تعاونی کشاورزی (BAAC)برای تامین اعتبار و حمایت مالی تعاونی ها و کشاورزان مستقل تاسیس شد.

مهم ترین تغییر در توسعه تعاونی های تایلند در سال 1968 و با تصویب قانونی موسوم به “Cooperative Act B.E.2511” رخ داد که سبب تسهیل توسعه و بهبود وضعیت تعاونی ها شد.این قانون دو ویژگی عمده داشت:نخست ادغام تعاونی های اعتباری از سطح روستایی به سطح منطقه ای و بعد تاسیس و تثبیت اتحادیه تعاونی تایلند(CLT) به عنوان نهاد اصلی و تصمیم گیرنده جنبش تعاونی تایلند. ادغام تعاونی ها از آن جهت که سبب افزایش بازدهی مالی تعاونی ها شد اقدام بسیار مهم و تاثیرگذاری بود.تعاونی های اعتباری به صورت رسمی به عنوان تعاونی های کشاورزی طبقه بندی شدند.در 1969 دولت موقعیت تعاونی های کشاورزی را از وضعیت مسئولیت نامحدود به مسئولیت محدود تغییر داد.در این سال ،فدراسیون تعاونی کشاورزی تایلند نیز به عنوان تعاونی کشاورزی مرکزی کشور تعیین شد.

در حال حاضر تعاونی های تایلند به هفت طبقه تقسیم بندی می شوند:

1)تعاونی های کشاورزی

2)تعاونی های حل و فصل اراضی

3)تعاونی های آبزیان

4)تعاونی های مصرف

5)تعاونی های اعتباری

6) تعاونی های خدماتی

7) تعاونی های اتحادیه اعتباری

تعاونی های کشاورزی ،حل و فصل اراضی و آبزیان در ذیل تعاونی های زراعی طبقه بندی می شوند و سایر تعاونی ها در گزوه تعاونی های غیر زراعی.اما هر هفت گروه از قوانین “Cooperative Act B.E. 2542”. تبعیت می کنند.اصلاحیه این قانون با مشاوره بین انستیتوهای دولتی و غیر دولتی تدوین شد.این قانون شامل تمامی انواع تعاونی ها می باشد.

بر طبق “Cooperative Act B.E. 2542” .جنبش تعاونی در شکل عمودی در یک سیستم سه سطحی تشکیل شده است:ابتدایی،فدراسیون های استانی و فدراسیون های ملی.تعاونی ها در تایلند تحت نظارت وزارت تعاون و کشاورزی (MOAC)فعالیت می کنند. (MOAC)دو دپارتمان خود را به تعاونی ها اختصاص داده است :دپارتمان بازرسی و نظارت بر تعاونی ها و دپارتمان توسعه و ترویج تعاون.همزمان بانک زراعت و تعاونی کشاورزی (BAAC)ارتباطی قوی با وزارت دارایی دارد.همچنین اتحادیه تعاونی تایلند برطبق قانون مصوب سال 1968 بر فعالیت کلیه تعاونی ها نظارت دارد و تمامی شرکت های تعاونی تایلند چه در سطوح ملی و چه در سطح منطقه ای بایستی عضو این اتحادیه باشند.

دولت تایلند برای این که در آن واحد به توسعه اقتصادی و اجتماعی سیستم ویژه ای را برای تعاونی ها در نظر گرفته است.این رویکرد دولت تایلند و اعمال سیاست از بالا به پایین “Top-Down” در تضاد با رویکرد ها و سیاست های نخستین شرکت تعاونی دنیا Rochdale Society of Equitable Pioneers است که متکی بر اعضای خود و قایل به استراتژی پایین به بالا “Bottom-Up”بود.بنابراین در طی قرن گذشته تعاونی های کشور تایلند با توجه به این که چه از لحاظ اعتباری و چه از لحاظ سیاست گزاری متکی به دولت بودند هیچگاه به خودکفایی و متکی به خود بودنی که یکی از شاخصه های تعاونی های اروپایی است دست پیدا نکردند.البته در این میان تعاونی های کشاورزی Khao Kitchakood و Tha-yang در حوزه مالی و سود دهی عملکرد خوبی داشتند اما نتوانستند الگویی برای دیگر تعاونی های این کشور باشند که همچنان از کمک های مالی و اعتباری دولت استفاده می کنند.

این وضعیت منجر با این می شود که مناسب ترین متد برای مدیریت تعاونی های تایلندی یعنی در نظر داشتن اهدافی چون افزایش سود و بهبود وضعیت رفاهی اعضا قابل دسترسی نباشد.

وضعیت فعلی تعاونی های کشاورزی

در ژانویه 2015 بخش تعاون تایلند شامل 7043 تعاونی بود که یازده میلیون و چهارصد و هفتاد هزار نفر (18 درصد جمعیت تایلند)عضو داشتند.(هر شرکت تعاونی به طور متوسط 1629 نفر عضو دارد)درصد تعداد تعاونی های زراعی و غیر زراعی نیز به ترتیب 54% و 46% است.تعداد کل تعاونی های کشاورزی 6460543 است و طبق تحقیقات انجام شده تعداد اعضای تعاونی های کشاورزی،اراضی و آبزیان به ترتیب13%،6.9% و 14.85% افزایش داشته است.

چشم انداز تجاری تعاونی ها

چشم انداز تجاری تعاونی ها در بخش کشاورزی در تایلند انجام فعالیت های مختلف اقتصادی در جهت منافع اقتصادی و اجتماعی زارعین عضوشان است.

1.اعطای وام های تولیدی و مصرفی با نرخ سود متناسب

2.تشویق اعضا به سپرده گزاری مالی

3.تهیه تجهیزات کشتاورزی مانند تراکتور،پمپ آب و عرضه مواردی چون کود و بذر با قیمت هایی متناسب به اعضا

4. کمک به اعضا برای بازاریابی و عرضه محصولاتشان با قیمتی متناسب 

تعاونی های کشاورزی در رنج گسترده ای از فعالیت های تجاری درگیر می شوند تا به نیازهای اعضایشان پاسخ دهند.فعالیت تجاری و اقتصادی تعاونی ها از منطقه ای به منطقه دیگر تفاوت می کند اما همگی آنها در انجام چهار فعالیت مشترکند :پس انداز و سپرده،فعالیت های اعتباری،خرید و بازاریابی.

ترجمه :حسین یعقوبی

(سایت مرکز فناوری مواد غذایی در منطقه آسیا و اقیانوس آرام)http://ap.fftc.agnet.org/index.php منبع: